Chăm sóc bệnh nhân đặt nội khí quản là công việc cần thiết nhằm giúp bảo vệ và cải thiện sức khỏe cho người bệnh. Nhưng chăm sóc như thế nào để đem lại hiệu quả cho người bệnh? Mời bạn theo dõi nội dung sau đây!
Đặt nội khí quản là gì?
Nội dung
Đặt nội khí quản là việc luồn ống nội khí quản qua đường mũi hoặc đường miệng vào trong khí quản cho bệnh nhân. Trong trường hợp bệnh nhân cấp cứu, thủ thuật cần thực hiện nhanh chóng và kịp thời để không gây ra tai biến do chậm khai thông đường thở.
Mục đích của đặt nội khí quản
- Duy trì hô hấp khi bệnh nhân bị suy hô hấp.
- Hỗ trợ hô hấp khi bệnh nhân bị tắc nghẽn đường thở.
- Bảo vệ đường thở khi bệnh nhân hôn mê hoặc mất phản xạ đường thở.
- Kiểm soát đường thở khi thực hiện phẫu thuật cần mê nội khí quản.
Những trường hợp cần phải đặt nội khí quản
Khai thông hay bảo vệ đường thở: Bệnh nhân sẽ được chỉ định đặt nội khí quản khi cần tạo điều kiện hút đàm, chất tiết hoặc các vấn đề như:
- Bít tắc đường hô hấp cấp tính do co thắt thanh quản, có dị vật đường thở,…
- Mất phản xạ bảo vệ đường thở do chấn thương vùng đầu, ngừng tuần hoàn,…
Thông khí nhân tạo xâm nhập: Thủ thuật đặt nội khí quản còn được dùng trong các trường hợp:
- Gây mê đường hô hấp cho bệnh nhân.
- Hỗ trợ bệnh nhân suy hô hấp giảm oxy máu do viêm phổi, phù phổi.
- Tăng khí carbonic do bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), hen phế quản,…
>> Xem thêm: Dịch vụ điều dưỡng tại nhà – Giảm áp lực cuộc sống bận rộn
Các biến chứng thường gặp khi đặt nội khí quản
Trong khi đặt nội khí quản
- Rách hầu họng hay khí quản.
- Chảy máu.
- Thiếu oxy.
- Tổn thương dây thanh âm.
- Rách môi hay lưỡi do dùng lực quá mạnh.
- Nôn và dịch dạ dày vào đường hô hấp dưới.
- Đặt ống nội khí quản quá sâu.
- Rối loạn nhịp tim.
- Tăng áp lực nội sọ.
- Tràn khí màng phổi.
- Tổn thương, gãy răng.
- Đặt nhầm vào thực quản.
- Chấn thương cột sống cổ.
- Tụt huyết áp và nhịp tim chậm.
Khi lưu ống nội khí quản
- Tắc ống nội khí quản.
- Tuột ống hoặc vào phế quản.
- Tuột máy thở.
- Loét môi, lưỡi.
Sau khi rút nội khí quản
- Hẹp khí quản.
- Loét đường thở.
- U hạt thanh quản.
- Khàn tiếng/ Mất tiếng (có thể tự khỏi sau 5 – 7 ngày).
Nếu không thực hiện đặt ống nội khí quản sẽ dẫn đến biến chứng gì?
Nếu không đặt nội khí quản tình trạng người bệnh sẽ trở nên nghiêm trọng hơn và có thể tử vong. Vậy, chăm sóc bệnh nhân đặt nội khí quản như thế nào để không để họ rơi vào tình trạng nguy hiểm?
Chi tiết cách chăm sóc bệnh nhân đặt nội khí quản
Chăm sóc lỗ mở khí quản gồm các công việc gì?
Lỗ mở khí quản (còn gọi là lỗ thở) là một đường thông khí đưa không khí đi vào thẳng khí quản mà không qua đường mũi họng. Lỗ thở này có thể tồn tại tạm thời hoặc vĩnh viễn. Trong trường hợp mở khí quản lâu dài, người bệnh hoặc người thân phải biết cách vệ sinh, chăm sóc để tránh nhiễm trùng.
Tại bệnh viện, chăm sóc lỗ mở khí quản bao gồm việc thay băng gạc, vệ sinh lỗ mở khí quản, thay hoặc vệ sinh canuyn và khí dung chống bội nhiễm tại chỗ. Trường hợp chăm sóc tại nhà bao gồm việc thay băng, rửa lỗ mở khí quản, thay canuyn (hoặc vệ sinh canuyn), có chế độ ăn uống, sinh hoạt và vận động phù hợp, tái khám đúng hẹn.
Chuẩn bị
- Nhân sự thực hiện: Điều dưỡng hoặc kỹ thuật viên thực hiện các công việc thay băng, rửa lỗ mở khí quản và khí dung; bác sĩ thực hiện thay hoặc vệ sinh canuyn;
- Phương tiện: Bộ dụng cụ thay băng, bộ dụng cụ hút đờm, bộ dụng cụ thay canuyn mở khí quản, máy và mặt nạ khí dung;
- Bệnh nhân: Được giải thích về thủ thuật để hợp tác;
- Hồ sơ bệnh án: Ghi rõ chỉ định và thời gian thực hiện thủ thuật.
>> Xem thêm: Dịch vụ chăm sóc bệnh nhân
Tiến hành
Sau khi kiểm tra hồ sơ và kiểm tra người bệnh, thực hiện chăm sóc lỗ mở khí quản như sau:
Hút đờm, thay băng và rửa vết mổ
- Hút đờm: Hút sạch đờm trước khi chăm sóc lỗ mở khí quản;
- Thay băng, rửa vết mổ mở khí quản 2 – 3 lần trong ngày đầu tiên. Sau đó, thực hiện 1 lần/ngày. Cách thực hiện như sau:
- Tháo bỏ băng, gạc cũ;
- Sát trùng lỗ mở khí quản bằng cồn iod, sau đó sát trùng lại bằng cồn 70°;
- Vệ sinh chất tiết, dịch nhầy và mủ ở lỗ mở khí quản;
- Sát trùng lại toàn bộ trước khi thay băng, gạc mới;
- Dùng gạc mới phủ kín quanh lỗ ống mở khí quản;
- Dùng dây gạc để buộc cố định canuyn khí quản.
Thay canuyn
- Bác sĩ thực hiện cần rửa tay sạch sẽ;
- Sau khi cố định ống ngoài, thực hiện mở khóa ống trong, rút nhẹ nòng trong của canuyn ra;
- Ngâm nòng ống vào cốc nước oxy già vài phút để làm tan máu, dịch đờm, rồi dùng bàn chải nhỏ chà lại thật sạch. Với canuyn bằng nhựa thì đem ngâm vào dung dịch dakin hoặc benzalkonium 1/750 trong tối thiểu 2 tiếng, sau đó tráng lại bằng nước cất. Nếu là canuyn bạc Krishaber thì đem hấp, sấy khô hoặc đun sôi để tiệt trùng;
- Lau lại canuyn bằng gạc, đặt ống lại và vặn khóa cố định nòng trong của canuyn;
- Lấy gạc hình chữ Y bằng ống thông;
- Dùng que bông tẩm thuốc sát khuẩn, nhẹ nhàng lau sạch vết lỗ mở khí quản sau 30 giây, dùng tăm bông tẩm nước muối sinh lý lau lại vết mở lỗ khí quản;
- Băng lại vải gạc hình chữ Y sạch cho ống thông;
- Khi dây cột canuyn bị lỏng hoặc bẩn thì tháo ra buộc lại cho vừa hoặc đổi dây khác.
Tai biến và cách xử trí
- Tụt canuyn: Xử trí theo phác đồ điều trị chuẩn;
- Tắc đờm: Đờm quánh do không khí khô, bệnh nhân bị mất nước. Cách xử trí là bồi phụ đủ nước cho bệnh nhân, làm ẩm không khí thở vào bằng cách làm ẩm miếng gạc phủ lên canuyn hoặc với trường hợp bệnh nhân thở máy thì cần kiểm tra liên tục lượng nước trong bình làm ẩm;
- Nhiễm khuẩn khí phế quản phổi: Xử trí bằng cách lấy dịch phế quản làm kháng sinh đồ, sau đó cho bệnh nhân sử dụng kháng sinh phổ rộng và điều chỉnh lại sau khi có kết quả kháng sinh đồ.
>> Xem thêm: Dịch vụ người nuôi bệnh – Niềm hy vọng của mọi gia đình
Một số lưu ý khi chăm sóc bệnh nhân đặt nội khí quản tại nhà
Khi bạn lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân đặt nội khí quản tại nhà thì bạn cần lưu ý về những vấn đề sau:
- Mỗi ngày cần phải thay băng và rửa vết đặt nội khí quản 1 lần;
- Theo dõi vùng da quanh lỗ đặt nội khí quản khi thay băng, trường hợp xuất hiện tình trạng sưng, đỏ, chảy mủ, chảy máu,… thì người bệnh cần phải được tái khám ngay;
- Kiểm tra lại dây cột đặt khí quản và vị trí ống đặt khí quản, nếu như bị tụt hoặc rơi ra ngoài cần báo cho bác sĩ hoặc đi tái khám lại ngay;
- Trước tiên bạn hãy kiểm tra tính chất đờm, màu sắc, nhớt trong ống đặt nội khí quản hay khi thay băng. Trường hợp nếu thấy tình trạng đờm nhớt tăng, có lần mủ, máu hoặc bị nghẹt đờm, tắc ống thì cần phải đi tái khám ngay;
- Lấy miếng gạc ẩm để che lỗ đặt nội khí quản nhằm giúp để tránh bụi, hay dị vật rơi vào đường thở;
- Người thực hiện tha, vệ sinh canuyn cần phải được thực hiện bởi y, bác sĩ tại các cơ sở y tế được trang bị đầy đủ các thiết bị cấp cứu.
>> Xem thêm: Dịch vụ chăm sóc bệnh nhân 24/24 uy tín, đáng tin cậy
Về chế độ sinh hoạt khi chăm sóc người bệnh đặt nội khí quản:
- Chế độ ăn uống đa dạng, nên bổ sung nhiều nước, thêm các loại trái cây, rau xanh tốt cho sức khỏe;
- Dùng máy tạo hơi nước trong phòng sẽ giúp bạn tránh bị viêm phổi, nhất là trong mùa đông;
- Nhất là khi ngủ cần tránh bịt lỗ thở bởi chăn hoặc ga giường;
- Hãy che chắn lỗ thở khi tắm giúp tránh nước bắn vào đường thở khiến cho người bệnh có thể bị ho, sặc hoặc ngạt thở;
- Tập thể dục với những bài tập nhẹ nhàng, phù hợp với sức khỏe.
Với những bệnh nhân đặt nội khí quản thì lưu ý hãy đi tái khám ngay nếu gặp phải những triệu chứng dưới đây: ho, sốt cao, khó thở, nhiều đờm nhớt có lẫn mủ vàng hoặc bị rơi đặt khí quản,…
Để giúp bệnh nhân hồi phục nhanh chóng, bạn cần tìm đến dịch vụ chăm sóc chuyên nghiệp, uy tín như Viecnha. Với đội ngũ chuyên viên được đào tạo bài bản, chuyên sâu, giàu kinh nghiệm, Viecnha sẽ giúp người thân của bạn có được chế độ chăm sóc kĩ lưỡng, tận tâm, sức khỏe được nâng cao. Đăng ký ngay hôm nay để nhận được mức giá ưu đãi.
